Przedmiotem rozważań autora jest treść wierzeń religijnych i wyobrażeń o świecie w państwie wczesnopiastowskim do przyjęcia chrześcijaństwa, hipotetycznie odtworzona na podstawie analiz z zakresu folklorystyki kontrastywnej i korpusowej. Autor skupia się na procesie przejścia od pogańskiego mitologicznego obrazu świata do chrześcijańskiego religijnego obrazu świata i podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie: jak nosiciele tradycyjnych wierzeń mogli reagować na treści głoszone przez duchownych nowej religii i jakie zmiany wymuszały one w ich aksjologii, obrazie świata i światopoglądzie. Analiza została oparta na wybranych typach wątków folklorystycznych (porównane zostały modelowa mitologia słowiańska i Biblia).
Wystąpienie nawiązuje do terminu ultrahistoria (sformułowanego przez G. Dumezila).