Opole w II połowie XII wieku stało się stolicą udzielnego księstwa. Lokację na prawym brzegu Odry zainicjował zapewne około 1217 roku książę Kazimierz I. Prawdopodobnie wkrótce po wytyczeniu kwartałów w północnej części terenu objętego lokacją, przy bramie Odrzańskiej, rozpoczęto budowę kościoła parafialnego. Referat prezentuje wyniki badań reliktów świątyni rozpoczętej w 1 tercji a ukończonej u schyłku XIII wieku. Forma oraz detal architektoniczny wskazują, że wpływ na kształtowanie kościoła miały warsztaty saksońskie które dotarły do Opola prawdopobnie za pośrednictwem Wrocławia. Jego monumentalna architektura złożona z kwadratowego prezbiterium, trójnawowego korpusu z transeptem i masywu wieżowego dominowała w panoramie stolicy księstwa. Świątynia stanowiła zapewne spełnienie ambicji książąt: Kazimierza I i jego synów Mieszka II oraz Władysława I.