Historyk sztuki, od wielu lat związana z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Prowadzi badania nad sztuką dawnego państwa zakonnego w Prusach w kontekście jej europejskich powiązań oraz nad funkcją dzieł sztuki w liturgii, kulcie i pobożności; współpracuje z instytucjami muzealnymi. Jest autorką lub współautorką sześciu monografii i redaktorem naukowym kilkunastu tomów wieloautorskich, w tym tomu projektowego: Rzeźba kamienna czeskiego stylu pięknego z lat 1380–1400 na terenie państwa zakonu krzyżackiego w Prusach….(2022). Zajmuje się także książką średniowieczną w ujęciu interdyscyplinarnym: jest m.in. współautorką katalogu kodeksów średniowiecznych BUMK w Toruniu (2016), a także inicjatorką cyklu konferencyjnego Textus et pictura. Pełni funkcję przewodniczącej Rady Dyscypliny Nauki o Sztuce UMK oraz dyrektora Instytutu Historii Sztuki i Dziedzictwa Kulturowego UMK.
VIII KONGRES MEDIEWISTÓW POLSKICH - GNIEZNO 2025
Koordynator
Lista referatów
Dzieło sztuki, mit początku i pamięć historyczna. O konsekwencjach pewnych tradycji dla badań historii sztuki
Zwyczaj łączenia z niektórymi zabytkami szczególnych wartości symbolicznych, które czynić z nich miały atrybuty władzy i wpisywały je w lokalne mity założycielskie jako „relikwie przeszłości”, jest zjawiskiem notowanym w Europie od późnej nowożytności. W Polsce warunki dla nadawania dziełom sztuki historycznych znaczeń przez łączenie ich z osobami konkretnych władców, zaistniały w XIX w., co wiązało się z walką o przetrwanie tożsamości narodowej i pamięć historyczną; ten nurt myślenia naznaczał także czasy późniejsze. Referat będzie próbą określenia konkretnych okoliczności, w jakich niektóre manuskrypty i dzieła sztuki rozpoczęły swe „nowe życie” jako nośniki tożsamości narodowej. Nacisk będzie położony na naukowe konsekwencje tego myślenia, w skutek którego zarówno historia i historia sztuki długo borykały się – albo wciąż się borykają – z mitem początku, który utrudnia nowoczesne spojrzenie na te obiekty jako dokumenty historyczne i rekonstrukcję ich realnych kontekstów.
Kodeks Matyldy jako obiekt materialny – implikacje badań zabytkoznawczych dla badań historycznych
Nie ulega wątpliwości niezaprzeczalna ranga, jaka w literaturze wiąże się z tzw. Kodeksem Matyldy. Przechowywany w Düsseldorfie egzemplarz Liber officiorum, przebadany gruntownie przez zespół pod kierunkiem prof. Brygidy Kürbis, jest traktowany jako unikatowy dokument polityki i kultury XI wieku, związany z Mieszkiem II. Zaginiona miniatura, ukazująca Matyldę Szwabską jako donatorkę i tronującego polskiego władcę weszła do stałego repertuaru ikonografii wczesnopiastowskiej, reprodukowana w każdym podręczniku do historii. Nie zanalizowano jednak jak dotąd w pełni aspektów związanych z materialnością tego obiektu: zastosowanymi materiałami, starannością wykonania, jakością artystyczną (okazji dla tych badań dostarczył projekt Liturgica Poloniae). Wyniki analizy zabytkoznawczej są kluczowe dla oceny, na ile ta niepozorna książka może w istocie być traktowana jako codex pretiosus, intencjonalny dyplomatyczny dar dla władcy, sprawiony na jego koronację.
