Wyznaczana średniowiecznym kobietom rola społeczna z założenia nie uwzględniała ich aktywnego udziału we władzy i życiu politycznym, choć zawsze bywały władczynie zaprzeczające obowiązującym standardom. Czasem działały zakulisowo, czasem otwarcie sterowały polityką i sprawami wewnętrznymi. O sukcesji tronu mogła zadecydować matka, działając wbrew linii politycznej forsowanej przez małżonkę księcia, zawarcie pokoju negocjowała małżonka, aktywność małżonki decydować mogła o utrzymaniu tronu. W referacie zaprezentowane zostaną wybrane przedstawicielki rodu Przemyślidów (Wirpirk, Swatawa, Rycheza, Elżbieta Węgierska) oraz ich aktywność na ówczesnej politycznej scenie.