W przestrzeni miejskiej Gniezna nie ma zabytków świadczących o jego średniowiecznym rodowodzie, poza gotyckimi kościołami i artefaktami przechowywanymi w muzeach. Świadomość wartości historycznej Gniezna przetrwała, nawet pomimo intensywnej germanizacji tych ziem pod koniec XIX i na początku XX wieku. Kiedy Wielkopolska odzyskała niepodległość na przełomie 1918 i 1919 roku, jednym z elementów podkreślania piastowskiego dziedzictwa było nadawanie nazw ulic, fundowanie pomników itp. Działalność tę kontynuowano także w okresie PRL-u, powołując w mieście instytucje z nazwami nawiązującymi do Piastów czy lokalizując Gniezno pośrodku turystycznego Szlaku Piastowskiego. O ile przed wojną ta "piastowska polityka" miała wymiar symboliczny, o tle w PRL-u była to z góry przemyślania strategia, mająca na celu zakorzenienie jej w świadomości mieszkańców - że mieszkają w pierwszej stolicy piastowskiej Polski.