Integracja podbitych ziem egzarchatu Rawenny z królestwem Longobardów (ok. 750-756)
Ok 750-751 Longobardowie dokonali podboju posiadłości bizantyńskich w centralnej Italii - dukatu Ferrary, a następnie ziem właściwego egzarchatu wraz z Rawenną oraz dukatu Pentapolis. Ze źródeł wyłania się dość wyraźnie obraz zabiegów podjętych przez króla Aistulfa w celu szybkiego zintegrowania ludności romańskiej zamieszkującej te obszary. Jednym z aspektów polityki integracyjnej była seria praw ogłoszonych zaraz po podboju i, przy uwzględnieniu kontekstu, ewidentnie odnosząca się do ziem egzarchatu. Aistulf narzucił ludności romańskiej służbę wojskową na podobnych zasadach, na jakich pełnili ją Longobardowie. Prawodawstwo wymuszało też surowe ograniczenia w handlu i ogólnych kontaktach z posiadłościami bizantyńskimi w Italii, zmuszając podbitą ludność do przekierowania swej aktywności gospodarczej w kierunku longobardzkim. Jednocześnie władca starał się dbać o przychylność biskupa Rawenny, czyli głównego autorytetu na podbitym obszarze, poprzez dary i działalność budowlaną.