Między formą a funkcją - grody wczesnośredniowieczne w strukturach osadniczych w dorzeczu Regi
Grody czyli osiedla delimitowane. Ich odmienna od typowych osad forma, otoczona jakimś rodzajem wału lub innej przeszkody narzuca sposób ich interpretacji jako miejsc obronnych. Tymczasem wiele z tych wałów nie miało rozmiarów, które w sposób istotny mogły zapewnić bezpieczeństwo. Tak było zwłaszcza w najstarszych tego typu osiedlach. Dopiero z czasem powiększenie i skomplikowanie „umocnień” dało realną ochronę przed zagrożeniem. Budowa grodów wydaje się zatem działaniem podyktowanym bardziej skomplikowanymi, często nieuchwytnymi dzisiaj, czynnikami. W wystąpieniu zostanie przeanalizowany rozwój, przemiany i znaczenie grodów w strukturach osadniczych w dorzeczu Regi począwszy od najstarszych tego typu znanych obiektów z przełomu starożytności i wczesnego średniowiecza, przez okres plemienny, początki pomorskiej państwowości aż do XII w. kiedy tracą one znaczenie i przestają użytkowane.
Wczesnośredniowieczne trzewiki pochew mieczy – przeznaczenie utylitarne czy symboliczne
Trzewik to w literaturze bronioznawczej dolne okucie pochwy miecza lub szabli, wykonane najczęściej z metalu, mające na celu jej wzmocnienie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem. Źródła pisane informują, że miecz bez pochwy był o połowę tańszy, stanowiła więc ona ważny element oporządzenia wojskowego. Czy jednak każda posiadała stosowne wzmocnienie? Znaleziska archeologiczne ukazują znaczącą przewagę liczby znanych mieczy nad liczbą trzewików. W Europie Środkowej żaden miecz w grobie nie został znaleziony wraz trzewikiem, albo zatem do grobu składano nagie miecze, albo w pochwach ale bez tego elementu. Wystąpienie będzie poświęcone rozważaniom czy trzewiki pełniły jeszcze inne, oprócz praktycznych, funkcje. Różnorodne symbole widoczna na ich powierzchni można interpretować bowiem w kategoriach heraldycznych czy apotropaicznych.
